بسیاری از خانم های ایرانی بخاطر فرهنگ مردسالار و جامعه سنتی ایران، فشارهای همه جانبه ای را تجربه می کنند، که نتیجه آن آسیب هایی است که به سلامت روانشان وارد می شود. اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب شدید در خانم های ایرانی شایع تر است و خانم هایی که در شهرهای بزرگ زندگی می کنند را بیشتر درگیر می کند. این اختلالات روانی در سنین مختلف ۲۰ تا ۴۰ سالگی بروز می کنند و در صورتی که بدون درمان باقی بمانند، برای بیمار و اطرافیان او مشکلات جدی ایجاد خواهند کرد. در این مقاله بررسی می کنیم شایع ترین اختلالات روانی در خانم های ۲۰ تا ۴۰ ساله ایرانی کدامند و همچنین توضیحاتی درباره علائم و روش های درمان هر اختلال ارائه می دهیم.

۱. افسردگی
افسردگی شایع ترین اختلال خلقی بین خانم های ایرانی است. به طور کلی احتمال ابتلای خانم ها به این بیماری، دو برابر بیشتر از آقایان است. خانم ها گاهی اوقات به افسردگی دوره ای مبتلا می شوند؛ مثلا در دوره هایی مثل بارداری یا یائسگی که سطح هورمون ها در نوسان است، احتمال بروز افسردگی وجود دارد. حتی دوران پیش از قاعدگی هم ممکن است با علائم افسردگی همراه باشد.

نشانه های افسردگی

• تغییر در الگوی خواب (کم یا زیاد شدن زمان خواب)
• تغییر اشتها
• احساس غم و ناامیدی طولانی مدت
• احساس گناه و پوچی
• افکار خودکشی
• دوری از خانواده و دوستان و میل به انزوا
• دوری از فعالیت های مورد علاقه

روش های درمان افسردگی
روش درمان افسردگی به شدت بیماری بستگی دارد. بعضی از خانم های ایرانی به خاطر شرایط و چالش های موقت زندگی دچار این بیماری می شوند و می توانند علائمشان را با تغییر سبک زندگی و اصلاح عادت هایشان بهبود بخشند. روان درمانی، تغذیه سالم، خواب کافی و ورزش چهار فاکتور مهم در درمان افسردگی هستند. اگر یک رواندرمانگر حرفه ای در مسیر درمان افسردگی با شما همراه باشد، احتمال اینکه بتوانید بدون مصرف دارو علائم بیماری را کم کنید، بیشتر می شود.

۲. پرخوری یا کاهش اشتهای عصبی
اختلالات خوردن از دیگر اختلالات روانی شایع در خانم های ایرانی است. آمار نشان می دهد اختلالات خوردن در خانم ها شایع تر است و دو سوم از کسانی که به این بیماری مبتلا می شوند، مونث هستند. این اختلال معمولا در دخترهای نوجوان و خانم های جوانی که تحت فشار روانی قرار دارند، بروز می کند.
گاهی اوقات خانم ها به خاطر کاهش وزن رژیم های سختی می گیرند یا داروهای خاصی مصرف می کنند و به اختلالات خوردن مبتلا می شوند. یکی از علت های شیوع این بیماری در خانم های ایرانی این است که آن ها توجه زیادی به معیارهای زیبایی نشان می دهند و می خواهند استایلی شبیه به مدل های مشهور داشته باشند. وقتی به این هدف نمی رسند و با اضطراب شدید غذا می خورند یا ذهنیت بدی نسبت به غذا خوردن خود دارند، به اختلالات خوردن مبتلا می شوند.

 
علائم اختلالات خوردن در خانم ها

• بی نظمی یا توقف دوره های قاعدگی
• افزایش یا کاهش وزن شدید
• دهیدراته شدن بدن و سرگیجه و خستگی ناشی از آن
• مشکلات پوست و مو مانند خشکی و شکنندگی موها و ناخن ها یا ریزش مو
• افسردگی
• اضطراب
• کاهش تمرکز
• تحریک پذیری و عصبی شدن زودهنگام

روش های درمان
برای درمان این بیماری هم باید از متخصص تغذیه کمک بگیرید و هم روان درمانگر. متخصص تغذیه برنامه غذایی منظمی به شما می دهد که تمام نیازهای بدنتان را برآورده می کند. تعهد شما به این برنامه غذایی به صورت مستقیم با سلامت جسمی و روانیتان ارتباط دارد. روان درمانگر نیز روی تصویری که از ظاهر خود دارید یا تروماهای عمیقی که در ناخودآگاهتان وجود دارد، کار می کند و با تسکین آن ها به شما کمک می کند از نظر روانی هم برای تغذیه متعادل آماده شوید.

۳. اضطراب شدید
استرس یک احساس متداول در بین ایرانی هاست! فشارهای روانی و شرایط کاری سخت در ایران باعث شده سطح استرس در جامعه بالا برود و برای بسیاری از افراد به یک اختلال روانی تبدیل شود. اگر استرس شدید برای مدت بیشتر از ۶ ماه ادامه داشته باشد، یک اختلال خلقی است و به درمان حرفه ای نیاز دارد. دقت داشته باشید که استرس های روزانه ای که در موقعیت های شغلی و زندگی روزمره ایجاد می شوند، موقت هستند و بعد از پایان شرایط، از بین می روند؛ اما اختلال اضطراب شدید بدون دلیل ادامه دارد و قطع نمی شود.
اختلال اضطراب شدید گاهی به دنبال یک ترومای روانی یا سانحه ایجاد می شود یا به تجربه های تلخی مثل از دست دادن عزیزان یا جدایی برمی گردد. در چنین مواردی برای درمان اضطراب، ابتدا باید ریشه آن را پیدا کرد و سپس به سراغ بهبود نشانه ها رفت.

علائم

• حملات روانی پنیک
• ناتوانی در تصمیم گیری
• احساس ترس و نگرانی از احتمال بروز یک اتفاق ناگوار در آینده بدون اینکه تهدید یا دلیل خاصی وجود داشته باشد 
• اختلالات خواب
• کاهش اشتها یا پرخوری عصبی
• تپش قلب
• احساس تهوع
• تعریق یا لرزش بدن

روش های درمان
برای درمان این اختلال ابتدا باید ریشه های بروز آن را پیدا کرد. در خانم های ایرانی، ریشه این اختلال معمولا به تجربه های تلخ گذشته یا شرایط ناهموار زندگی کنونی شان برمی گردد. این بیماری در سطح ابتدایی، با روان درمانی و متدهایی مثل روش شناختی-رفتاری درمان می شود؛ اما در موارد شدید ممکن است به مصرف داروهای ضد اضطراب نیاز داشته باشد. تشخیص دقیق اختلال استرس شدید و برنامه ریزی برای درمان آن برعهده روان پزشک متخصص است.

۴. اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی نوعی اختلال روانی است که درصد شیوع آن در خانم های ایرانی کم تر از افسردگی و اضطراب است. با این حال به عنوان یکی از اختلالات روانی شایع در خانم های ایرانی به شمار می رود. بیماران دو قطبی دوره هایی از افسردگی و شیدایی را تجربه می کنند که هر دوره ممکن است بین چند روز تا چند ماه ادامه داشته باشد. در دوره افسردگی بیمار نشانه های افسردگی را تجربه می کند؛ اما در دوره شیدایی بیمار انرژی زیادی دارد، بی منطق عمل می کند و حتی در موارد شدید ممکن است به خودشان یا دیگران آسیب برساند.

نشانه های اختلال دو قطبی

• کاهش میزان خواب
• انرژی بالا
• شلوغی ذهن
• پرحرفی و افزایش سرعت صحبت کردن
• حواس پرتی
• انجام فعالیت های مختلف به صورت هم زمان
• احساس شادی بیش از حد و غیرطبیعی
• انجام رفتارهای پرخطر مثل تفریحات پر ریسک، رانندگی خطرناک یا رابطه جنسی محافظت نشده
• گرفتن تصمیمات غیرمنطقی مانند خرید وسایلی که به آن نیازی ندارید

روش های درمان
اختلال دو قطبی باید با دارو درمان شود. بسیاری از بیماران، به خصوص افرادی که در دوره شیدایی قرار دارند، بیماریشان را تشخیص نمی دهند و برای درمان آن اقدام نمی کنند. بنابراین اگر اطرافیانتان درباره تغییرات رفتار شما در بازه های زمانی مختلف صحبت می کنند یا خودتان نشانه های شیدایی و افسردگی را تجربه می کنید، بهتر است با یک درمانگر حرفه ای مشورت داشته باشید.
اختلال دو قطبی در موارد شدید با شوک الکتریکی درمان می شود. همچنین روان درمانی نیز می تواند یک روش مکمل برای بهبود علائم این بیماری و مدیریت دوره های خلقی مختلف باشد.

۵. اختلال شخصیت مرزی
بسیاری از افراد اختلال شخصیت مرزی را با اختلال دو قطبی اشتباه می گیرند؛ زیرا در هر دو اختلال رفتار فرد تغییر می کند. در اختلال شخصیت مرزی، سرعت تغییر رفتار لحظه ای است؛ اما در دو قطبی بیمار دوره های مختلف روانی را تجربه می کند و تغییرات در بلند مدت رخ می دهد. 
اختلال شخصیت مرزی در خانم های ایرانی شایع است و به دلایلی مثل تجربه رها شدگی، ترس از تنهایی یا تروماهای روانی گذشته رخ می دهد. در این اختلال روانی، بیمار در هر لحظه تصویر ذهنی متفاوتی از خود و اطرافیانش دارد و متناسب با آن واکنش های شدید نشان می دهد. این بیماری روی سلامت روان فرد و ارتباط او با اطرافیان تأثیر منفی می گذارد.

نشانه های اختلال شخصیت مرزی

• پایان دادن ناگهانی به روابط
• داشتن روابط ناپایدار با شریک عاطفی، دوستان و خانواده
• تغییر سریع تصویر ذهنی نسبت به خود و دیگران
• رفتارهای تکانشی، بدون فکر و ناگهانی که اغلب خطرناک هستند
• آسیب رساندن به خود
• احساس پوچی
• خشم شدید در برابر کوچک ترین وقایع
• احساس جداشدگی، تنهایی یا طرد شدن
• افکار خودکشی

روش های درمان اختلال شخصیت مرزی
این اختلال روانی نیز با روان درمانی و مصرف دارو درمان می شود. از آنجایی که این اختلال روی اطرافیان هم تأثیر زیادی می گذارد، بعضی از جلسات روان درمانی به همراه خانواده و نزدیکان برگزار می شود. حمایت عاطفی خانواده از بیمار نقش مهمی در تسکین علائم او دارد.

روش های پیشگیری از اختلالات روانی در خانم های ایرانی
دلیل ابتلا به اختلالات روانی هم به ژنتیک افراد بستگی دارد و هم محیط آن ها. در زندگی نمی توان از حوادث پیشگیری کرد و ژنتیک هم قابل تغییر نیست؛ اما با سبک زندگی سالم تاحد زیادی می توان از اختلالات روانی پیشگیری کرد. در ادامه چند توصیه برای خانم های ایرانی ۲۰ تا ۴۰ ساله ارائه می دهیم که با رعایت آن ها می توانند سلامت روانشان را حفظ کنند. 

• تغذیه سالم داشته باشید.
• ورزش کنید.
• از الکل و مواد مخدر دوری کنید.
• با دوستان و اعضای خانواده تعامل داشته باشید.
• برای فعالیت هایی که دوست دارید، برنامه ریزی کنید.
• زمان محدودتری را در فضای مجازی سپری کنید و سرگرمی های دیگری مانند مدیتیشن یا کتاب خواندن را جایگزیت کنید.
• اگر تجربه تلخی در زندگی داشته اید یا علائم اختلالات خلقی مختلف را تجربه می کنید، از انکار آن بپرهیزید و به شیوه درست از دیگران کمک بگیرید. روان درمانی را برای حفظ سلامت روان خود جدی بگیرید.

سخن پایانی:
در این مقاله شایع ترین اختلالات روانی در خانم ها را بررسی کردیم. بسیاری از خانم های ایرانی به اختلال روانی خاصی مبتلا نیستند، اما در معرض این بیماری ها قرار دارند. مشورت با یک روانشناس حرفه ای و جلسات روان درمانی به شما کمک می کند از این آسیب ها در امان بمانید و سلامت روانتان را حفظ کنید. آمار نشان می دهد ۳۵ تا ۴۰ درصد از خانم های ایرانی به روان درمانی نیاز دارند. زن‌ها با ایفای نقش مهم و تأثیر به‌سزا در خانواده خود به عنوان همسر و مادر در تامین سلامت روان خانواده بسیار موثر هستند و سلامت روانی خانمها در نهایت به داشتن یک جامعه سالم تر و با ثبات تر از نظر مسایل رفتاری می انجامد. شما برای داشتن آرامش بیشتر برای خود چه راههایی را بکار می برید؟! 
 سپاسگزاریم که تا پایان این مقاله همراه ما بودید، دعوت می کنیم تا با دنبال کردن ایران تاپ فایو در شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام و تلگرام، از خواندن آخرین مطالب ما بهره مند شوید و اطلاعات خود را در رابطه با مواردی همچون لایف استایل، ورزش، گردشگری، هنر و آشپزی و… افزایش دهید.