گوش شما یکی از مهم‌ترین مجراهای ارتباط با دنیای بیرون است. آنچه می‌شنوید یا انتخاب می‌کنید بشنوید، روی سلامت جسم و روان و سبک زندگی شما تأثیر مستقیم دارد. روانشناسی، مکتب‌های معنوی و پزشکی همگی روی تأثیر شنیده‌ها روی سلامت جسم و روان انسان اتفاق نظر دارند. شاخه‌های مختلف علم توصیه می‌کنند برای زندگی خوب، هرچیزی را نبین، هرچیزی را نگو و هرچیزی را نشنو! موسیقی یکی از مهم‌ترین صداهایی است که انسان‌های مدرن به آن گوش می‌دهند. بسیاری از ما هرروز چند ساعت آهنگ گوش می‌کنیم. بعضی از افراد آهنگ‌هایی که گوش می‌دهند را با حساسیت انتخاب می‌کنند، اما بعضی دیگر به‌صورت تصادفی هر آنچه پخش می‌شود را گوش می‌دهند. در این مقاله از ایران تاپ فایو 8 تأثیر موسیقی روی سلامت جسم و روان و سبک زندگی را بررسی می‌کنیم. بعد از مطالعه این مقاله متوجه می‌شوید چطور می‌توانید با موسیقی ذهنتان را مدیریت کنید و روی انتخاب موزیک‌هایی که گوش می‌دهید، حساس خواهید شد.

اثر گوش دادن به موسیقی
گوش دادن به موسیقی بخش‌های مختلف مغز را درگیر می‌کند، باعث ترشح هورمون‌های مختلف در بدن می‌شود، اثرات فیزیولوژیک روی بدن دارد و می‌تواند ریتم ضربان قلب یا نفس را تغییر دهد و خاطرات خوب و بد را در ذهن ما زنده می‌کند. این‌ها علت‌های اصلی تأثیر موسیقی روی سلامت جسم و روان انسان هستند. گوش دادن به آهنگ‌های خوب شما را سلامت و خوشحال می‌کند و گوش دادن به موسیقی‌های بد، حتی اگر خوشحال باشید هم حس خوبتان را از بین می‌برد. در ادامه اثرات موسیقی را با جزئیات بیشتری توضیح می‌دهیم تا متوجه شوید چطور می‌توانید با استفاده از موزیک‌هایی که گوش می‌کنید، زندگی خود را به سمتی که می‌خواهید پیش ببرید.

 
1. احساسات شما را درگیر می‌کند
گوش دادن به موسیقی حس‌های مختلفی در بدن ایجاد می‌کند. موزیک‌های شاد و پرانرژی، حس شادی و شوق را در شما زنده می‌کنند و به شما انگیزه می‌دهند. موسیقی‌های غمگین حس اندوه را تحریک می‌کنند و حتی می‌توانند باعث اشک ریختن شوند. تحقیقات نشان می‌دهد گوش دادن همیشگی به موسیقی‌های غمگین با متن‌های منفی، اضطراب را افزایش می‌دهد که در قسمت بعد کامل درباره آن صحبت می‌کنیم. شنیدن موسیقی آرام و ملایم (معمولا بی‌کلام) آرامش از دست‌رفته را به شما برمی‌گرداند و خستگی‌های روز را از جسم و روحتان دور می‌کند.

2. سطح استرس را افزایش یا کاهش می‌دهد
تأثیر موسیقی بر اضطراب آنقدر زیاد است که در مراکز درمانی پیشرفته از آن برای کاهش استرس بیماران در موقعیت‌های مختلف مثل قبل از عمل جراحی استفاده می‌کنند. تحقیقات بسیاری در این باره انجام شده است و نتیجه آن‌ها نشان می‌دهد گوش دادن به موسیقی مناسب در محیط‌های پرتنش اضطراب را کم می‌کند. بعد از روزهای کاری پر استرس، گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش مثل یک مدیتیشن برای ذهن است و مغز را به حالت آرامش برمی‌گرداند. موسیقی‌های دارای ریتم آرام که با سازهایی مثل پیانو، هارپ یا هنگ‌درام نواخته مي‌شوند و با صدای طبیعت مثل صدای باد، رود، باران یا دریا همراه هستند، بهترین انتخاب برای رهایی از استرس هستند.
جالب است بدانید که موسیقی می‌تواند عامل افزایش اضطراب شما هم باشد! موسیقی‌هایی با متن‌های غمگین و ناامیدکننده، موزیک‌هایی که با آن‌ها خاطرات تلخ دارید و موزیک‌های دارای ریتم‌های تند و ضرباهنگ‌های ناگهانی مثل سبک دارک متال یا رپ، استرس را افزایش می‌دهند و شما را عصبی می‌کنند. پس اگر این موزیک‌ها را در پلی‌لیست خود دارید، آن‌ها را حذف کنید یا دست کم در مواقعی که مضطرب و خسته هستید، به آن‌ها گوش ندهید.

3. به تجربه خواب بهتر کمک می‌کند
شنیدن موزیک خوب قبل از خواب استرس را کاهش می‌دهد و همین برای خواب خوب کافی است. البته آرام کردن ریتم ضربان قلب، افزایش ترشح ملاتونین، آرامش بخشیدن به مغز و کاهش فکرهای مزاحم قبل از خواب از دیگر اثرات موسیقی برای خواب راحت و آرام هستند. برای بهبود کیفیت خواب، حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، موبایل یا هر صفحه نمایش دیگری را کنار بگذارید، یک موسیقی ملایم در زمینه پخش کنید و مشغول کارهای آرامش‌بخشی مثل مدیتیشن یا مطالعه شوید.

 
4. موسیقی به شما انگیزه می‌دهد
ورزشکارها بیشتر از گروه‌های دیگر با تأثیر موسیقی بر انگیزه آشنا هستند! آن‌ها با پخش کردن یک موزیک با ریتم شاد و پرانرژی در حین تمرین، انگیزه خود را بالا می‌برند و تمرین‌هایشان را هرچقدر هم که سخت باشد، کامل انجام می‌دهند. وقتی موسیقی گوش می‌کنید، بدن شما با ریتم هماهنگ می‌شود. همچنین مغز به جای تمرکز بر خستگی، به ریتم موزیک توجه دارد و درگیر احساسات مثبت است. ترکیب موسیقی‌ خوب با تمرین ورزشی، ترشح هورمون‌های اندروفین و دوپامین را نیز افزایش می‌دهد. نتیجه ترکیب همه این اثرات یک تمرین عالی و رضایت‌بخش است!
بعضی از افراد با گوش دادن به موسیقی در حین کار هم تمرکزشان را افزایش می‌دهند و هم انگیزه را بالا نگه می‌دارند. البته افراد بسیاری هم وجود دارند که اگر در حین کار به موسیقی گوش کنند، تمرکزشان را از دست می‌دهند. پس باید امتحان کنید تا متوجه شوید این روش برای شما مناسب است یا نه.

 
5. گوش دادن به موسیقی درد را کم‌تر می‌کند
موسیقی به تنهایی درد را از بین نمی‌برد، اما می‌تواند به‌عنوان یک روش مکمل در کنار داروها مورد استفاده قرار گیرد و تأثیر آن‌ها را بیشتر کند. گوش دادن به موسیقی‌های آرام در هنگام درد، ترشح هورمون ضد درد اندروفین را تحریک می‌کند. وقتی بیمار به موزیک گوش می‌کند، مغز به جای تمرکز روی درد، به موسیقی توجه می‌کند و حال بیمار بهتر می‌شود. به‌طور کلی ذهن ما گوش دادن به موسیقی را با حالت آرامش می‌شناسد و همین ذهنیت درد را تسکین می‌دهد.

6. موسیقی با کاهش اشتها ارتباط عجیبی دارد
وقتی در حالت عصبی و پر استرس مشغول غذا خوردن می‌شوید، احتمالا به دنبال این هستید که سریع غذایتان را تمام کنید تا به ادامه کارهایتان برسید یا درگیر پرخوری عصبی می‌شوید و بعد هم بخاطر این کار عذاب وجدان می‌گیرید. در چنین شرایطی مغز در حالت هیجان قرار دارد و به دنبال تأمین انرژی بیشتر برای مقابله با شرایط تنش‌زایی است که در آن قرار دارد. تند غذا خوردن و زیاد خوردن یک عادت مخرب در بسیاری از افراد جامعه است که به کمک موسیقی می‌توان آن را اصلاح کرد.
یک میز شام را تصور کنید که در فضایی با نور ملایم شمع و چراغ‌های فانتزی چیده شده است. در پس‌زمینه موسیقی ملایمی پخش می‌شود و به اندازه یک وعده از غذای محبوبتان روی میز قرار دارد. ناخودآگاه با ورود به چنین فضایی، استرس از شما دور می‌شود و ترجیح می‌دهید آرام غذا بخورید. از طرف دیگر، مغز در حالت آرامش، دیگر هیجان‌زده نیست. بنابراین اشتهای شما در حد معمول است و می‌توانید مقدار غذایی که می‌خورید را مدیریت کنید.

 
7. آهنگ‌ها دیدگاه شما به زندگی را تغییر می‌دهند
حس‌وحال افراد با موسیقی‌هایی که گوش می‌دهند، ارتباط مستقیم دارد. افرادی که به موزیک‌های پرانرژی، آرام‌بخش و دارای متن‌های مثبت گوش می‌دهند، روحیه بهتری دارند و افرادی که به موزیک‌های غمگین عادت دارند، معمولا در پایین‌ترین سطح انرژی هستند. از یک روز تصمیم بگیرید آهنگ‌های منفی و غمگین پلی‌لیست خود را پاک کنید و آن‌ها را با موزیک‌های مثبت جایگزین کنید. بعد از چند روز تأثیر این تصمیم را در حس‌وحالتان می‌بینید. موسیقی روی ضمیر ناخودآگاه تأثیر دارد و به همین دلیل یک ابزار کلیدی برای ایجاد تغییر مثبت در زندگی است.

8. موزیک‌ها شما را بیان می‌کنند
اکثر انسان‌ها با تروماهای مختلفی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که توانایی بیان آن‌ها را ندارند و گاهی حتی خودشان هم نمی‌توانند آن‌ها را ببینند. یک موسیقی خوب می‌تواند این احساسات سرکوب‌شده را بیدار کند، به شما کمک کند آن‌ها را احساس کنید و با عبور از آن‌ها به سلامت روان برسید. وقتی به بعضی از آهنگ‌ها گوش می‌دهید، با متن آن‌‌ها همزاد‌پنداری می‌کنید و احساس می‌‌کنید کسی پیدا شده است که حرف دل شما را بگوید، حرف‌هایی که شاید خودتان نمی‌دانستید چطور باید بگویید. وقتی به این موسیقی‌ها گوش می‌دهید، احتمالا با آن‌ها هم‌خوانی می‌کنید، همراه با آن‌ها احساساتی می‌شوید و واکنش‌هایی مثل گریه نشان می‌دهید و متوجه می‌شوید انگار خودتان حرف‌های ناگفته را گفته‌اید و سبک شده‌اید!
موزیک‌ها گاهی زبان مشترک برای ارتباط بین انسان‌ها هستند. گاهی اوقات شریک‌های عاطفی برای یکدیگر موسیقی‌هایی را می‌فرستند که احساس می‌کنند حرف دل آن‌ها را به عزیزشان می‌گوید. گاهی یک ملت برای یک درد یا شادی مشترک به یک موسیقی مشترک گوش می‌دهند و غم یا شادی جمعی را تجربه می‌کنند. همه این احساساتی که به کمک موسیقی ابراز می‌شوند، سطح سلامت روان شخصی و جمعی را بالا می‌برند.

سخن پایانی
موسیقی برای ما چیزی فراتر از صدایی است که می‌شنویم. ما با موسیقی حس‌های مختلف غم و شادی را تجربه می‌کنیم، انرژی خود را بالا می‌بریم (و گاهی پایین می‌آوریم)، احساساتمان را تجربه می‌کنیم و برای کنترل ذهن و بدن از آن استفاده می‌کنیم. موسیقی غذای ذهن ماست و ما باید به سلامت آنچه به خورد ذهنمان می‌دهیم، توجه داشته باشیم! شما چه سبک موسیقی‌هایی گوش می‌دهید؟ موسیقی‌های مورد علاقه‌تان چه تأثیری در زندگی شما داشته‌اند؟ در کامنت‌ها درباره تجربه‌های جذاب گوش دادن موسیقی‌های محبوبتان با ما صحبت کنید.